zondag 1 september 2024

 Toespraak van de maand - september 2024

                                  M.C.Esscher, Klimmen en Dalen, litho, 1960

Voorlopigheid

– Ik zal je daarna waarschijnlijk niet meer zien, mijn tijd is gekomen.
– Maar blijf ik in uw aandacht?
– Natuurlijk, dat heeft niet met het afleggen van dit lichaam te maken.
Li boog diep en voelde de hand van de priester op zijn hoofd.
Er ging een wonderlijke kracht van uit. Alles zou gaan zoals het moest                                                                   Maarten Houtman, De droom van een dwaze monnik 
 
‘Blijf ik in uw aandacht, meester?’
De dwaze monnik Li - de hoofdpersoon uit Maartens roman ‘De droom van een dwaze monnik’- lijkt zijn naam eer aan te doen met die vraag. Want hoe kan de meester aandacht voor hem hebben als hij er straks niet meer is? Dood is toch dood? 
Maar die meester beaamt het: ‘Natuurlijk, dat heeft niet met het afleggen van dit lichaam te maken.' Dat lijkt ons een tegennatuurlijke wereld ......



Als je Maarten over ‘het leven na dit leven’ hoort praten, zoals in een interview met Tom Boves in het Tijdschrift Zen 1), begin je zoetjes aan te begrijpen dat de grens tussen leven en dood voor hem fluïde was. 
Er is meer tussen hemel en aarde – die klok hebben we allemaal horen luiden.
 
In de nacht nadat we De schoonheid van het vergankelijke uitgekozen hadden als Toespraak van de Maand, had ik een droom. Ik droomde dat iemand me maar bleef vragen of Maarten Houtman nog leefde of dat hij dood was. Wakker wordend was ik danig in de war. Ik had daar toch een eenduidig antwoord op kunnen geven…

...
 
Mijn vrouw Klaaske vertelde ik de volgende ochtend van de droom. We kregen een gesprek over ‘loslaten’. Met sommige mensen blijf je maar bezig, ook al zijn ze dood. Wil je ze wel loslaten?
 Misschien werd ik met m’n droom over Maarten wel uitgenodigd om verder te gaan. Want is het niet de schoonheid van het vergankelijke dat je, mét je verlies, het leven als nieuw kunt ontmoeten? 
 
Blijft die vraag van de ‘dwaze monnik’, die impliciet uitgaat van een wisselwerking tussen de voorlopige en tijdloze werkelijkheid. Soms, als in een zuchtje wind, lijkt het er te zijn.
 
Hein Zeillemaker
 
1. Tom Boves, Je bent een voorlopige uiting van iets wat je nooit kunt bevatten, interview met Maarten Houtman. Tijdschrift ZEN Nr. 80, winter 1999/2000, blz. 32-37

Geen opmerkingen:

Een reactie posten