Toespraak van de maand - april 2024
Doorlaatbare kunst
Wie ons volgt op taozen.nl, weet dat wij al jaren Maartens toespraken combineren met beelden van het werk van zijn vrouw, Hanna Mobach (en ook met foto's van derden). Het is alsof die beide uitingen elkaar bevruchten. Maarten hoorde je ook regelmatig zeggen: “Hanna is met precies hetzelfde bezig als ik…”
Toen deze keer de toespraak ‘Doorlaatbaar zijn’ langskwam, moest ik als vanzelf denken aan een foto van een van haar kunstwerken, vertoond in een fotopresentatie van haar leven tijdens de uitvaart op 7 maart j.l. Het was een beeld dat me heel erg ontroerd had, door z'n subtiliteit, door z'n eenvoud, door z'n kracht – Hanna kon met ‘stillevens’ goochelen... tot het een en al bruisende intensiteit was.
En vertoont dit kunstwerk ook niet de doorlaatbaarheid waar Maarten het in zijn toespraak over heeft? Ik citeer: “Het gaat eigenlijk om een doorlopend gevoel voor de stilte en het wezenlijke in alles. Zodat je niet meer afhankelijk bent van een bepaalde toegang.”
Hoewel ik het werk van Hanna goed ken – ik heb haar website gebouwd – had ik deze compositie van haar nooit gezien. Het was een verrassing... betoverend. En ik vroeg me af: ziet dat "doorlopende gevoel voor de stilte en het wezenlijke in alles", er dan zó uit – om het plat te zeggen. Wij willen ons er zo graag een voorstelling van maken. Of moet je beelden dan juist weglaten – zoals de Islam beweert? En is mijn ontroering bij dat beeld ook geen stemming, waar Maarten het over heeft? In plaats van een doorlopend gevoel, zoals hij het verwoordt? Maar... zijn woorden ook niet een ‘voorstelling’?
“Ik kan het jullie niet vertellen, je moet het zelf ontdekken,” zei de grote verteller dan zelf.
Hein Zeillemaker
