Overpeinzingen bij ‘Het moment van conceptie’

Saske van der Eerden, ‘Kissing Couple XXL‘, 2017.
Noordzeekanaal, Hempontplein, hoogte 10m. Foto: Aloys Baets, 17-06-2020 12:53

door Aloys Baets

Een paar maanden geleden werden de toespraken van de laatste sessie in Eefde – juli 1991 – op  www.maartenhoutman.nl ter beschikking gesteld. Ik was zelf geen deelnemer aan deze sessie, althans ik herinner mij er niets meer van. Naar aanleiding van een gesprek met Eva Wolf de avond tevoren, ging Maartens inleiding de volgende dag over ‘Het moment van conceptie’.
Ik vond en vind het een heel bijzondere toespraak, die ik aan een vriendin, die niets met zen heeft, heb toegestuurd.

Hoe wonderlijk het leven is bleek deze week weer, toen ik het boekenweekgeschenk van 2020 las. Annejet van der Zijl vertelt het waar gebeurde en ongelooflijke verhaal van ‘Leon & Juliette’.
Leon is een Nederlander, die 18 jaar oud in 1818 naar Charleston afreisde om daar een bestaan op te bouwen. Daar aangekomen bij zijn contactpersoon, James Magnan, een plantagehouder met veel slaven, werd hij meteen dodelijk ziek van de gele koorts en werd verzorgd door Juliette, een slavinnetje van negen jaar oud. Tegen elke verwachting overleefde hij. In zijn dagboek schrijft hij over Juliette: "Wie de liefde van zulk een vrouw genieten mag, moet zich meer dan mens voelen."
Twee jaar later koopt hij haar voor een hoge koopsom. Later trouwt hij in het geheim met haar en weet haar en hun kinderen naar Nederland te smokkelen.

Constantin Brancusi, ‘Le commencement du monde‘, 1924.
Brons. Kröller-Müller Museum

Maar nu komt het en daar ligt het verband met de conceptie en de matrix, waar Maarten over vertelt. Hoe was de conceptie, waar Juliette uit voortgekomen is? Vanaf 1808 was de internationale slavenhandel verboden. De enige manier om aan nieuwe slaven te komen was dus om ze zelf te 'produceren’. De prijs van jonge slavinnen in de vruchtbare leeftijd schoot omhoog en de eigenaren zorgden ervoor dat deze slavinnen zo snel mogelijk zwanger werden.
De moeder van Juliette raakte op vijftienjarige leeftijd in verwachting van een tweeënvijftigjarige koopman, waarschijnlijk een zakenvriend van plantagehouder Magnan, die haar eigenaar was. Dat er uit zo'n verbinding en de eruit voortvloeiende conceptie een wezen als Juliette zou voortkomen is dan toch niets anders dan een godswonder! En dat geeft dus voor mij aan wat voor een mysterie de conceptie is.

Voor wie de toespraak beluistert: aan het eind van de tekst van de toespraak staan nog enkele vragen en antwoorden.
De volgende dag (woensdag) komt Maarten nog terug op de conceptie in een inleiding van ± 15 minuten met als titel ‘Waarheid is een land zonder paden’.
Voor de luisteraar: ook aan het eind van deze tekst staan nog enkele vragen en antwoorden. Dus deze inleiding hoort er eigenlijk ook nog bij.